ASML heeft zich sinds 1984 ontwikkeld tot een speler van wereldformaat. De Nederlandse fabrikant van chipmachines is hofleverancier van de grootste technologiebedrijven op aarde. En door hun innovatiedrang blijft ASML maar groeien. Het bedrijf investeert daarom meer dan 1 miljard euro in nieuwe gebouwen op hun campus in Veldhoven. Voor veel van dit vastgoed is Deerns betrokken als technisch adviseur.
Het terrein van ASML in Veldhoven klinkt en ziet er uit als een echte campus. Er zijn kantoorgebouwen, logistieke centra, cleanrooms en Research & Development faciliteiten. ASML is altijd succesvol geweest, maar sinds de introductie van mobiele apparaten (smart phones, tablets) heeft het bedrijf een ongekende groeispurt gemaakt. Jaarlijkse produceert het honderden chipmachines, waarvan de duurste meer dan 100 miljoen euro kost. Deze machine gebruikt extreem ultraviolet (EUV) licht om piepkleine (nano)patroontjes op chips te tekenen. ASML is inmiddels bezig met het ontwikkelen van een nieuwe generatie EUV-machines. Die machine is flink groter (zo’n 12 meter lang, 5 meter breed en 5 meter hoog) en vraagt niet alleen meer (productie)ruimte, maar ook om nieuwe, aangepaste cleanrooms. Daarnaast is er extra kantoor- en logistieke ruimte nodig om groei te faciliteren. Al dit nieuwe vastgoed wordt ontwikkeld met een uitgesproken visie.
ASML’s visie op vastgoed
ASML is een bedrijf waarin innovatie centraal staat. En die innovatie kan ondersteund worden door samenwerken eenvoudiger te maken en door het uitwisselen van ideeën te stimuleren. Daarom wil ASML zoveel mogelijk collega’s op één plek huisvesten. Daarvoor is het idee van een smart campus bedacht. Hier moet de interactie tussen mens en gebouwen vloeien. Of het nu gaat om een parkeerplaats vinden, een vergaderzaal boeken of de temperatuur in je kamer afstellen, het moet friction free verlopen. Tegelijkertijd wil ASML de gebouwen proactief beheren. Dezelfde sensor die ziet of een kamer beschikbaar is, kan ook de ventilatie of verlichting aansturen. Zo wordt duurzaamheid gekoppeld aan welzijn en gezondheid. ASML heeft ook onderzocht hoe de mensen het beste kunnen functioneren. Een belangrijke uitkomst was: engagement, of verbinding. Men moet makkelijk kunnen samenwerken en een sterke band voelen met het bedrijf en hun werk. Dát is bij ASML de motor voor innovatie. Toegang, mobiliteit en connectiviteit zijn dan enorm belangrijk. ASML wil volledig connected zijn om beter te kunnen innoveren. Niet alleen binnen de eigen afdeling, maar juist ook in relatie tot andere afdelingen; van manufacturing, R&D tot aan customer support. ASML is de uitdager van de status quo, dat proces gaat altijd door.
ASML’s nieuwbouw in de praktijk
ASML investeert ruim één miljard euro in nieuwe gebouwen in Veldhoven. Er wordt onder meer een logistiek centrum van 60.000 vierkante meter gebouwd met daarbovenop een splinternieuw kantorencomplex (34.000 m2). Bij de entree verrijst het poortgebouw, waar zo’n 2.400 werknemers hun werkplek krijgen. Tot de scope behoren verder een nieuwe parkeergarage (3.000 auto’s), een productiefaciliteit voor de nieuwste chipmachine en nieuwe, aangepaste cleanrooms. Het vastgoed is nodig om de circa 15.000 werknemers in de regio Eindhoven centraler te kunnen huisvesten. Deerns is als adviseur bouwfysica, duurzaamheid, installatietechniek en brandveiligheid betrokken bij het project, onder meer in onderstaande gebouwen.
6 KLM: ambitieus en nuchter
De uitgangspunten voor 6 KLM zijn het faciliteren van work, meet, learn en share. Uitgerust met slimme technologie, geeft het gebouw vorm aan een nieuwe manier van flexibel werken, met een groot scala aan werk- en overlegvormen. 6KLM wordt gerealiseerd bovenop het nieuwe logistieke centrum 5L. In tegenstelling tot dit gebouw is het kantoor open: volledig glas zorgt voor veel daglicht. Effectieve zonwering in het glas in combinatie met een klimaatplafond zorgt ervoor dat de temperaturen aangenaam blijven.
Gebouw 3: het poortgebouw
Gebouw 3 komt direct naast het iconische hoofdgebouw, de ASML-toren. Het is een poortgebouw, deels qua verschijningsvorm, maar zeker ook qua functie. Van een begane grond die zeer open is, en iedereen verwelkomt, naar meer gesloten verdiepingen daarboven. Het atrium heeft veel groen om een gezonde werkomgeving te faciliteren.
Gebouw 5L: logistieke hub en cleanroom ineen
Gebouw 5L moet meerdere ambities vervullen, maar bovenal één: het groeperen en structureren van alle fabrieksgerelateerde logistieke processen onder (letterlijk) één dak. Het gebouw is een logistiek centrum, maar dat is eigenlijk te weinig eer. 5L is een geavanceerd multifunctioneel gebouw met veel soorten (high-tech) ruimten met cleanroom-condities. Het in- en uitpakken van de machines en materiaal daarvoor kan hier onder stofarme omstandigheden plaatsvinden.
ASML’s ambities: BREEAM Excellent & WELL Gold
Op het gebied van duurzaamheid heeft ASML forse, maar reële ambities. ASML wil leiderschap tonen, maar hoeft geen frontrunner te zijn. Het is voor ASML geen doel om bij de beste 2% van de markt te zitten, liever maakt het bedrijf gebruik van bewezen technologie. Evengoed gaat ASML voor de certificeringen BREEAM Excellent en WELL Gold of Platinum voor vrijwel alle nieuwbouw. Volledig energieneutraal worden is lastig op de campus. Maar alle energie die wordt gebruikt is groen en de warmte die wordt geproduceerd wordt hergebruikt. Ook wordt een slim energienetwerk gebouwd en krijgt een deel van de campus een wko-installatie. Deerns is technisch adviseur voor een groot deel van de duurzame technologie op de campus. Yanick Cyr, Head of Corporate Real Estate bij ASML zegt hierover: “Ze beschikken natuurlijk over alle technische kennis om onze doelstellingen te bereiken. Maar de relatie gaat verder dan dat. Ze begrijpen ons. Ze kennen onze processen en snappen wat we willen doen met de verschillende gebouwen. En hoe beter je elkaar begrijpt, hoe beter je elkaar kunt ondersteunen. Dat is zo bij de ontwikkeling van een nieuwe chipmachine, maar net zo goed bij een nieuw gebouw.”